02/75 | Formatief toetsen zonder mobieltje

Dit artikel is op woensdag 13 maart 2024 verschenen op het platform LinkedIn.
Het maakt deel uit van een reeks van 75 artikelen over digitaal toetsen. Auteur: Allard Bijlsma.


Voor een PDF-versie van dit artikel, [ klik hier ]

Inleiding
Het gebruik van formatief toetsen via een app op de telefoon heeft een grote vlucht genomen. Vrijwel elke docent heeft wel eens gewerkt met een app als Kahoot!, Socrative of Mentimeter. Deze programma’s zijn echter meestal niet of niet geheel AVG-proof. Dat betekent dat je ze alleen anoniem mag inzetten. Sinds 1 januari van dit jaar is op de meeste scholen het gebruik van mobieltjes in de klas aan banden gelegd of zelfs verboden. Hierdoor valt ook vaak de mogelijkheid weg om aan het einde van een les even een aantal vragen aan de leerlingen voor te leggen. Dit betekent echter niet dat je geen snelle check kunt doen aan het begin of einde van de les. Ik gebruik al jaren Plickers en die app is nu ineens voor iedereen interessant geworden. Van Plickers bestaat een gratis en een betaalde versie, die zo’n Euro 100 per jaar kost. En sinds kort kun je vragen importeren via het klembord.

Plickers
Bij dit programma heeft de docent wél een app op de telefoon staan, maar hebben de leerlingen géén app en dus ook geen telefoon nodig. Bij het starten van een quiz deelt de docent kaartjes uit met daarop een QR-code. Elke kaart heeft een nummer en de leerling kan de kaartjes omhooghouden, waarbij de QR-code naar de docent wordt gericht. De kaartjes kunnen op 4 manieren worden getoond, met naar keuze de letter A, B, C en D aan de bovenkant. Hiermee kan dus steeds een meerkeuzevraag met maximaal vier antwoorden worden beantwoord. De docent start de app, de leerlingen houden hun kaartje omhoog, met de juiste letter boven en de QR-code naar de docent gericht. Die richt de telefoon op de kaartjes en binnen een seconde is op een website, en daarmee op een touchscreen of Digibord, te zien hoeveel leerlingen welk antwoord hebben gegeven. De app werkt zeer nauwkeurig en slaat zelden een kaartje over. Omdat de kaartjes een nummer hebben, zou je daar in theorie een naam van een leerling aan kunnen koppelen, maar dat mag dus niet zomaar. Door de kaartjes willekeurig uit te delen, blijft de afname anoniem. Na afloop neem je de kaartjes weer in en je kunt die dan een volgende les weer gebruiken. Plickers biedt online gratis een pdf aan, met daarop 40 QR-codes, steeds twee per A4-tje. Die kun je eenmalig afdrukken en daarna bijsnijden of -knippen. Ik heb ze geplastificeerd, zodat ze eeuwig meegaan. Je kunt ze ook geplastificeerd kopen via Amazon, maar daar zijn ze meestal slecht of niet verkrijgbaar.

Figuur 1: Zes voorbeelden van QR-codes. Elke kaart heeft een nummer en elke kaart kan op vier manieren worden omhooggehouden, waardoor het gegeven antwoord een A, B, C of D is.

Ontwikkelen vanuit een sjabloon
Apps als Kahoot! en Socrative kennen een import van vragen, op basis van een Excel-sjabloon. Die mogelijkheid kent Plickers niet. Sinds kort kent Plickers wel de mogelijkheid vragen te uploaden via het klembord. Uitleg over hoe je de vragen dan moet opbouwen, is te vinden in de Plickers-website. Je kunt op die manier een reeks vragen in één keer inbrengen. Je kunt ze dan eerst intypen in Word, maar ook gewoon in Kladblok. Je selecteert de vragen via [Ctrl]-[a] en stuurt die naar het klembord via [Ctrl]-[c]. In Plickers kun je die plakken in een Edit-scherm, met [Ctrl]-[v]. (= Windows-methode)

Figuur 2: Via deze knop kun je een import via het klembord starten.

Na het plakken kun je per vraag het juiste antwoord aanvinken, een preview opvragen en daarna de import afronden. Afbeeldingen en andere bronnen (geluid en video) zijn wel mogelijk bij vragen, maar kun je niet importeren. Die zal je dan per vraag handmatig nog moeten toevoegen. Ook de antwoorden mogen afbeeldingen bevatten. De gratis versie van Plickers kan vijf vragen tegelijk importeren, de betaalde versie een onbeperkt aantal.

Figuur 2: Een toets is (links) vanuit het klembord ingelezen. Rechts zijn allerlei opties aanwezig om de toets aan te passen en vragen te previewen. Alles ok? Dan kan de toets worden ingelezen.

Conversie van bestaande toetsen
Heb je al veel vragen in een ander programma, dan zou je die misschien willen omzetten naar het Plickers-formaat. Parallel aan het schrijven van het Handboek Toetsconstructie, ontwikkel ik een reeks hulpprogramma’s, die het leven van een toetsconstructeur prettiger moeten maken. Op de website bij de QuestionConstructionKit lees je hier meer over. Binnen de kit bied ik ook sjablonen aan voor gebruik in Word, Kladblok en Excel, waarmee je toetsen kunt maken, die je later kunt omzetten naar tientallen toetsformaten.
Eén van die hulpprogramma’s is de QCK QuestionConverter en die kan toetsen in een formaat als OpenExcel, OpenTekst, IMS QTI of afkomstig van een ander toetsprogramma, omzetten naar onder meer Plickers. In dat geval worden dan alleen de voor Plickers geschikte vragen meegenomen; de meerkeuzevragen. Bronnen moet je dan later nog weer handmatig koppelen. Bij de export wordt het juiste antwoord aangegeven met een sterretje, maar binnen Plickers moet je die alsnog handmatig aangeven.
De tools binnen de QuestionConstructionKit komen beschikbaar op het moment dat het Handboek uit komt. Het zijn standalone programma’s, die alleen werken op een Windows pc.

Figuur 3: Met deze converter kun je bestaande toetsen met MC-vragen, omzetten naar Plickers, maar ook naar Kahoot!, Socrative en iSpring.


Bronnen:

• Plickers Home: https://www.plickers.com/ 
• Plickers Get cards: https://help.plickers.com/hc/en-us/articles/1260804062589-Step-4-Get-Plickers-Cards 
• Plickers Import questions: https://help.plickers.com/hc/en-us/articles/4403937034779-How-to-import-questions-into-a-Set 
• QuestionConstructionKit: https://www.questionconstructionkit.com/ 
• Handboek Toetsconstructie https://www.handboektoetsconstructie.nl/ 


Over de auteur

Allard Bijlsma is als toetsadviseur verbonden aan bureau opdendrieberg te Ede. Hij heeft 22 jaar als docent gewerkt in het voortgezet en hoger onderwijs. Hij staat aan de wieg van diverse bekende toetsplatforms en heeft vele toetsontwikkeltrajecten begeleid bij uitgeverijen en scholengroepen. Hij is gespecialiseerd in toetsconstructie en -conversie.
Websites: www.opdendrieberg.nl  en www.handboektoetsconstructie.nl 

Klik op de afbeelding voor de uitleg of [ klik hier ] om de kaarten op te halen